جهان مدرن

رئیس انجمن علوم اعصاب ایران گفت: افزایش بیماری‌هایی مانند ام‌اس، اختلالات تکاملی، عقب‌ماندگی ذهنی و صرع اطفال به دلیل آلودگی هوا در کشور در حال افزایش است و آلودگی هوا باعث کوچک شدن مغز جنین و مسمومیت مغز می‌شود.

به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان فارس، محمدتقی جغتایی به مناسبت برگزاری دومین همایش بین‌المللی علوم اعصاب گفت: علوم اعصاب، ساختارهای عصبی را در سطح سلولی و مولکولی در حالت سلامت بررسی می‌کند و ضمن بررسی کارکرد سیستم عصبی در حالت بیماری نیز آن را ارزیابی می‌کند.

وی با اشاره به اینکه علوم اعصاب بیماری‌های دستگاه عصبی را با منشاء روانی و اجتماعی بررسی می‌کند گفت: در دهه‌های گذشته این علم مورد توجه دانشمندان قرار گرفت و محققان را بر آن داشت تا در این زمینه تحقیق کنند در حال حاضر در کشور ما 8 مرکز علوم اعصاب تشکیل شده که نسبت به نیاز جامعه بسیار کم است.

جغتایی همچنین از راه‌اندازی رشته دکترای علوم اعصاب در 5 دانشگاه کشور از سال گذشته خبر داد و گفت: دومین کنگره بین‌المللی علوم اعصاب که از 27 تا 29 آذر برگزار می‌شود دارای محورهای اصلی علوم اعصاب شناختی، بررسی کارکردهای مغز، ارتقای آن و همچنین دارای پنل‌های تخصصی بررسی مبانی عصب‌شناسی اعتیاد، صرع، ام‌اس، دانش‌آموزی، دانشجویی و جنین‌شناسی است.

روند رشد مغز انسان

رئیس انجمن علوم اعصاب ایران ادامه داد: مغز انسان بین زمان تولد تا 3 سالگی بیشترین رشد را دارد و از 3 سالگی تا 10 سالگی به یادگیری مشغول است و طی این مدت حافظه در حال شکل‌گیری است. مغز انسان اولین بخش بدن است که شروع به رشد می کند و آخرین بخشی است که رشد آن متوقف می شود و تا 20 سالگی رشد می‌کند اما به تدریج با افزایش سن رشد آن کمتر می‌شود. وزن مغز در یک فرد بزرگسال با وزن 75 کیلو حدود 1500 گرم است در حالی که وزن مغز در زمان تولد حدود 700 گرم است که تا 3 سالگی به 1100 گرم می رسد.

وی در مورد عوامل تأثیرگذار در تکامل مغز گفت: عوامل بسیاری در روند تکمیل مغز و جلوگیری از بین رفتن سلولهای مغزی در بزرگسالی تأثیر دارد که یکی از عوامل آن تغذیه است.

وی افزود: میزان تأثیری که یک نوزاد از محیط خود می‌گیرد بسیار زیاد است به همین دلیل محققان به دنبال افزایش ظرفیت مغز با توجه به مخاطرات محیطی هستند این در حالی است که اولین دستگاهی که در بدن رشد خود را آغاز می‌کند و آخرین دستگاهی که از بین می‌رود سیستم مغز است.

رئیس انجمن علوم اعصاب ایران در مورد بررسی علوم اعصاب بر روی بیماری‌ها گفت: علوم اعصاب برای بیماری‌های آلزایمر و پارکینسون مطالعاتی انجام می‌دهد تا ببیند چه عواملی باعث بروز این بیماری‌ها می‌شود مبانی پایه، تغییرات ساختاری، بررسی می‌شود و در این همایش مدل درمانی آن مشخص و ترسیم خواهد شد.

علت اعتیاد به مواد

جغتایی همچنین یکی از مباحث مطرح شده در این همایش را مبانی عصب‌شناسی اعتیاد عنوان کرد و گفت: افرادی که معتاد می‌شوند به دو دلیل به این بیماری دچار می‌شوند؛ یکی زمانی که شکست می‌خورند و دیگری زمانی که دنبال لذت هستند.

رئیس انجمن علوم اعصاب ایران تصریح کرد: مواد مخدر دو ماده شیمیایی را در مغز افزایش می‌دهند. یکی از این مواد شیمیایی دوپامین است که زمانی در مغز افزایش می‌یابد فرد احساس شعف می‌کند و این احساس در بخش‌هایی از پروتکس مغز تأثیر می‌گذارد و فرد را بی‌خیال می‌کند.

جغتایی گفت: در نتیجه این افزایش فرد دوباره مواد مخدر مصرف می‌کند و تخریب مغز آغاز می‌شود. معتادان مصرف کننده مواد جدید پس از یک تا دو ماه پرخاشگر می‌شوند. این مواد صنعتی که در قالب شیشه، کراک و مواد روانگردان هستند که باعث عوارض سردرد و تهوع می‌شوند.

وی ادامه داد:  مصرف کنندگان مواد مدام خلقشان به هم می‌خورد و کم حوصله می‌شوند و برخی نیز به دلیل اینکه مواد مخدر خالصی مصرف نمی‌کنند دچار مسمومیت و توهم می‌شوند.

وی گفت: در همایش علوم اعصاب مسیرهای تخریبی اعتیاد را بررسی می‌کنیم و داروهایی که می‌تواند در ساختار عصبی تأثیر بگذارند نیز بررسی خواهد شد. در این تحقیقات مشخص شده که شرایط محیطی و خانوادگی فرد معتاد تغییرات عمده‌ای را بر مدارهای مغزی او می‌گذارد که باعث می‌شود مستعد مصرف شود.

جغتایی همچنین درباره بررسی بیماری اوتیسم گفت: تشخیص به موقع و مطالعات مولکولی از زمینه‌های بررسی این بیماری است چرا که این بیماری نوعی از عقب‌ماندگی ذهنی بوده و باعث می‌شود کودک دچار در خود فرورفتگی شود.

وی همچنین مطالعاتی در زمینه درمان صرع کودکان، اوتیسم و سندروم داون خبر داد و گفت: در مورد تأثیر امواج و پارازیت‌ها نیز مطالعات دقیقی تاکنون انجام نشده و اگر انجام هم شده منتشر نشده است.

تأثیر امواج بر مغز انسان

وی افزود: هیچ امواجی نیست که تأثیری بر روی مغز نداشته باشد و حتی امواج تلفن همراه نیز بر مغز تأثیر می‌گذارد. می‌توان حداقل تأثیرات امواج را ایجاد تداخلاتی در رشته امواج عصبی دانست که با علایم سردرد، اتصالات عصبی و تهوع همراه است.

جغتایی همچنین در مورد تأثیر آلودگی هوا بر سیستم عصبی گفت: آلودگی هوا به دلیل سرب موجود در آن یکی از مسائلی است که عوارض بسیاری بر سیست عصبی می‌گذار و فرد را دچار خواب‌آلودگی، سرگیجه و سردرد می‌کند و طبق تحقیقات انجام شده آلودگی هوا فرد را دچار مسمومیت‌های مغزی هم می‌کند.

وی گفت: زمانی که سرب به مغز می‌رود بر روی سلول‌های عصبی می‌نشیندیا این سلولها را از بین می‌برد یا ارتباطات بین سلولی را ضعیف می‌کند.

آلودگی هوا با مغز چه می‌کند

رئیس انجمن علوم اعصاب ایران ادامه داد: می‌توان نتیجه گرفت که استرس، تغذیه نامناسب، وجود سموم و آلودگی هوا بیماری ام‌اس را در کشور افزایش داده است. ایران تا سالهای گذشته جزو کمربند مبتلایان به ام‌اس در جهان نبود اما استرس و آلودگی این موارد را افزایش داده است.

جغتایی گفت: متأسفانه ام‌اس در حال افزایش است و اختلالات تکاملی، عقب‌ماندگی ذهنی و حتی موارد صرع اطفال نیز به دلیل همین عوامل ایجاد می‌شود.

وی در مورد تأثیر آلودگی هوا بر جنین نیز گفت: برای بررسی تأثیر آلودگی هوا بر جنین مطالعاتی در کشور آغاز شده اما هنوز در فاز حیوانی است و اثر سموم و آلودگی هوا را در محیطی که فراهم کرده‌اند بررسی می‌کنند. طبق نتایج به دست آمده مشاهده شده که آلودگی هوا مغز جنین را کوچکتر کرده است.